Ο ιός HIV (Human Immunodeficiency Virus) είναι ένας ρετροϊός που προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, συγκεκριμένα τα λεμφοκύτταρα CD4+. Ο ιός μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής, της επαφής με μολυσμένο αίμα, της μετάδοσης από μητέρα σε παιδί κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό ή τον θηλασμό.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ο HIV και το AIDS δεν είναι το ίδιο. Ο HIV είναι ο ιός που προκαλεί τη λοίμωξη, ενώ το AIDS είναι το τελικό στάδιο της ασθένειας όταν το ανοσοποιητικό σύστημα έχει υποστεί σοβαρή βλάβη.
Η έγκαιρη διάγνωση του HIV είναι καθοριστική για την αποτελεσματική θεραπεία και την πρόληψη της μετάδοσης. Στην Ελλάδα διατίθενται διάφοροι τύποι εξετάσεων για την ανίχνευση του ιού.
Συνιστάται εξέταση για όλους τους ενήλικες ηλικίας 18-64 ετών τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν άτομα με πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους, χρήστες ενδοφλέβιων ουσιών και άτομα με σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι εξετάσεις είναι διαθέσιμες σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία και κέντρα υγείας της χώρας.
Η αντιρετροϊκή θεραπεία αποτελεί τη βάση της αντιμετώπισης του HIV στην Ελλάδα. Τα φάρμακα αυτά στοχεύουν σε διαφορετικά στάδια του κύκλου αναπαραγωγής του ιού, προσφέροντας αποτελεσματικό έλεγχο της λοίμωξης.
Τα αντιρετροϊκά φάρμακα που διατίθενται στα ελληνικά φαρμακεία κατηγοριοποιούνται ως εξής:
Στα ελληνικά φαρμακεία διατίθενται σύγχρονες συνδυαστικές θεραπείες όπως το Biktarvy, Triumeq, Genvoya και Symtuza. Αυτά τα φάρμακα περιέχουν συνδυασμούς δραστικών ουσιών σε ένα δισκίο, διευκολύνοντας τη λήψη και βελτιώνοντας τη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία.
Η σωστή λήψη της αντιρετροϊκής θεραπείας είναι κρίσιμη για την επιτυχία της αντιμετώπισης του HIV. Η συμμόρφωση στη θεραπεία πρέπει να είναι τουλάχιστον 95% για να επιτευχθεί βέλτιστη καταστολή του ιού.
Τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται στις ίδιες ώρες καθημερινά, ακολουθώντας τις οδηγίες του γιατρού. Ορισμένα φάρμακα απαιτούν λήψη με φαγητό, ενώ άλλα μπορούν να ληφθούν με άδειο στομάχι.
Η τακτική παρακολούθηση περιλαμβάνει μέτρηση του ιικού φορτίου κάθε 3-6 μήνες, καθώς και των CD4+ κυττάρων. Στόχος είναι ο ιικός φορτίος να γίνει μη ανιχνεύσιμος εντός 6 μηνών από την έναρξη της θεραπείας. Τακτικές εξετάσεις αίματος παρακολουθούν τη λειτουργία του ήπατος, των νεφρών και άλλων οργάνων.
Τα αντιρετροϊκά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ναυτία, διάρροια, κεφαλαλγία και κόπωση, ιδιαίτερα στην αρχή της θεραπείας. Οι περισσότερες από αυτές τις παρενέργειες είναι ήπιες και υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου.
Η μακροχρόνια χρήση μπορεί να επηρεάσει τα οστά, τα νεφρά και το ήπαρ. Τακτικές εξετάσεις αίματος είναι απαραίτητες για την παρακολούθηση της υγείας σας.
Ενημερώστε πάντα τον γιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε. Επικοινωνήστε άμεσα αν εμφανίσετε σοβαρές παρενέργειες όπως εξάνθημα, δυσκολία στην αναπνοή ή έντονη ναυτία.
Η χρήση προφυλακτικού, η αποφυγή κοινής χρήσης βελονών και η προέκθεση προφύλαξη (PrEP) για άτομα υψηλού κινδύνου είναι αποτελεσματικές μέθοδοι πρόληψης.
Η σωστή ενημέρωση και εκπαίδευση είναι κλειδί για την αντιμετώπιση του HIV. Διατηρήστε υγιεινό τρόπο ζωής, ακολουθήστε τη θεραπεία σας και μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε.
