Η στυτική δυσλειτουργία είναι η αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης επαρκούς για ικανοποιητική σεξουαλική επαφή. Αποτελεί ένα από τα συχνότερα ανδρολογικά προβλήματα, επηρεάζοντας περίπου το 30-40% των ελλήνων ανδρών άνω των 40 ετών. Είναι σημαντικό να διαχωρίζουμε την περιστασιακή δυσλειτουργία, που μπορεί να συμβεί λόγω στρες ή κόπωσης, από τη χρόνια μορφή που διαρκεί τουλάχιστον έξι μήνες. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, την αυτοεκτίμηση και τις διαπροσωπικές σχέσεις των ανδρών, ενώ συχνά οδηγεί σε ψυχολογικά προβλήματα όπως άγχος και κατάθλιψη.
Τα φυσικά αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας περιλαμβάνουν διάφορες παθολογικές καταστάσεις που επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος και τη νευρική λειτουργία. Ο διαβήτης, τα καρδιοαγγειακά νοσήματα και η παχυσαρκία αποτελούν τις κυριότερες αιτίες, καθώς επηρεάζουν την αιμάτωση των σπηλαιωδών σωμάτων.
Οι ψυχολογικοί παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο, ιδιαίτερα σε νεαρότερες ηλικίες. Παράγοντες που συμβάλλουν στο πρόβλημα περιλαμβάνουν:
Η ηλικία αποτελεί σημαντικό παράγοντα, με την επίπτωση να αυξάνεται προοδευτικά μετά τα 50 έτη.
Στην Ελλάδα διατίθενται αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές για τη στυτική δυσλειτουργία μέσω των αναστολέων PDE5. Οι κύριες δραστικές ουσίες περιλαμβάνουν τη Σιλδεναφίλη (Viagra), την Ταδαλαφίλη (Cialis) και τη Βαρδεναφίλη (Levitra), οι οποίες είναι διαθέσιμες σε διάφορες δοσολογίες.
Όλα τα προϊόντα είναι συνταγογραφούμενα και απαιτούν ιατρική συνταγή. Το κόστος κυμαίνεται από 15-80 ευρώ ανά συσκευασία, ενώ ορισμένα ασφαλιστικά ταμεία παρέχουν μερική κάλυψη για συγκεκριμένες ιατρικές ενδείξεις. Τα γενόσημα προϊόντα προσφέρουν οικονομικότερες επιλογές χωρίς να θυσιάζουν την αποτελεσματικότητα.
Η σωστή χρήση των φαρμάκων για τη στυτική δυσλειτουργία είναι καθοριστική για την αποτελεσματικότητα τους. Τα χάπια πρέπει να λαμβάνονται με νερό, σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.
Η κατανάλωση λιπαρών τροφών μπορεί να καθυστερήσει την απορρόφηση, ενώ το αλκοόλ μειώνει την αποτελεσματικότητα. Σε ηλικιωμένους ασθενείς συνιστάται προσαρμογή δόσης. Η μέγιστη συχνότητα χρήσης είναι μία δόση ανά 24ωρο, εκτός από την καθημερινή δόση ταδαλαφίλης 5mg που χορηγείται με ιατρική επίβλεψη.
Τα φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία δεν ενδείκνυται για άτομα με σοβαρές καρδιολογικές παθήσεις. Ιδιαίτερα επικίνδυνα είναι για ασθενείς που έχουν υποστεί πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο ή έχουν ασταθή στηθάγχη. Η σεξουαλική δραστηριότητα μπορεί να επιβαρύνει επιπλέον το καρδιαγγειακό σύστημα, γι' αυτό είναι απαραίτητη η προηγούμενη καρδιολογική αξιολόγηση.
Η συνδυασμένη χρήση φαρμάκων για τη στυτική δυσλειτουργία με νιτρώδη σκευάσματα (όπως νιτρογλυκερίνη) είναι απολύτως αντενδεικνυόμενη. Αυτός ο συνδυασμός μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνη πτώση της αρτηριακής πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανακοπή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Οι πιο κοινές παρενέργειες που παρατηρούνται περιλαμβάνουν:
Αν και σπάνιες, ορισμένες παρενέργειες απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση. Η στύση που διαρκεί περισσότερες από 4 ώρες (πριαπισμός) αποτελεί ιατρική επείγουσα κατάσταση. Επίσης, ξαφνική απώλεια της όρασης ή της ακοής, έστω και μονόπλευρη, απαιτεί άμεση διακοπή του φαρμάκου και επίσκεψη στον γιατρό.
Η χρήση του φαρμάκου πρέπει να διακοπεί άμεσα σε περίπτωση σοβαρών παρενεργειών, αλλεργικών αντιδράσεων ή αν παρατηρηθούν συμπτώματα καρδιαγγειακής προσβολής κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας. Επίσης, αν οι παρενέργειες είναι συχνές και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής σας, συζητήστε με τον γιατρό σας για εναλλακτικές επιλογές.
Η στυτική δυσλειτουργία δεν είναι απλώς ένα θέμα ηλικίας αλλά μπορεί να αποτελεί ένδειξη υποκείμενων παθήσεων όπως διαβήτης, υπέρταση ή καρδιαγγειακές νόσους. Η έγκαιρη ιατρική αξιολόγηση από ειδικό ουρολόγο ή ανδρολόγο είναι απαραίτητη για τη διάγνωση των πιθανών αιτιών και την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας που ταιριάζει στις ιδιαίτερες ανάγκες σας.
Οι τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη στυτική λειτουργία. Η τακτική άσκηση, ιδιαίτερα οι καρδιαγγειακές δραστηριότητες, βελτιώνει τη κυκλοφορία του αίματος. Η διακοπή του καπνίσματος, ο περιορισμός του αλκοόλ, η διατήρηση υγιούς βάρους και η υιοθέτηση μεσογειακής διατροφής με άφθονα φρούτα, λαχανικά και ψάρια συμβάλλουν στη βελτίωση της σεξουαλικής υγείας.
Το άγχος, η κατάθλιψη και το στρες μπορούν να επιδεινώσουν τη στυτική δυσλειτουργία δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Η ψυχολογική συμβουλευτική, είτε ατομική είτε ζευγαριού, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων. Οι τεχνικές διαχείρισης στρες, η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία και η βελτίωση της επικοινωνίας με τον/την σύντροφο αποτελούν σημαντικά στοιχεία της ολιστικής προσέγγισης.
Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή, υπάρχουν και άλλες θεραπευτικές επιλογές:
Είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε άμεσα με τον γιατρό σας αν παρατηρήσετε στύση που διαρκεί περισσότερες από 4 ώρες, ξαφνική απώλεια όρασης ή ακοής, πόνο στο στήθος, ταχυκαρδία ή δύσπνοια κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα. Επίσης, αν το φάρμακο παύει να είναι αποτελεσματικό ή αν αντιμετωπίζετε συχνές παρενέργειες, ο γιατρός σας μπορεί να προσαρμόσει τη δοσολογία ή να προτείνει εναλλακτική θεραπεία.
